Οι επιπτώσεις των EVs στη ζήτηση τεχνικών
Η έλλειψη τεχνολογίας είναι υπαρκτή και πολλοί ανησυχούν για τον ρόλο που θα έχουν τα ηλεκτρικά και αυτόνοµα οχήµατα στη διατήρηση της τεχνολογίας στο µέλλον.
Η έλλειψη τεχνικών οχηµάτων που θα καλύψουν τις κενές θέσεις του κλάδου, είναι εµφανής τα τελευταία χρόνια. Πρόσφατα, ωστόσο, ένας νέος παράγοντας έχει προστεθεί στην εξίσωση, δηλαδή ο βαθµός στον οποίο η είσοδος των ηλεκτρικών οχηµάτων (EV), των αυτόνοµων οχηµάτων και άλλων τεχνολογιών αιχµής στην αγορά, θα επηρεάσει τη ζήτηση τεχνικών.
Τίθεται λοιπόν το ερώτηµα, κατά πόσον η ελλιπής ζήτηση που σηµειώνεται τώρα θα συνεχιστεί και στο µέλλον, σε έναν χώρο όπου είναι σαφές ότι τα ηλεκτρικά οχήµατα και ενδεχοµένως άλλες µονάδες παραγωγής ενέργειας µε µηδενικές εκποµπές, είναι το µήνυµα του µέλλοντος.
Κατά την εξέταση της µελλοντικής έλλειψης τεχνικών, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Ένας από τους σηµαντικότερους που πρέπει να αναδειχτεί είναι η είσοδος αυτής της νέας τεχνολογίας, που θα πραγµατοποιηθεί σταδιακά σε βάθος πολλών ετών. Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης (ΜΕΚ) έχει µακρά και πολύ επιτυχηµένη ιστορία στα επιβατικά οχήµατα και δεν θα αντικατασταθεί από την ηλεκτρική ενέργεια από τη µια µέρα στην άλλη. Προβλέπεται ότι µέχρι το 2030, τα ηλεκτρικά οχήµατα µε µπαταρία (BEV) θα εξακολουθούν να αποτελούν µόνο το 25-30% των νέων ελαφρών οχηµάτων που πωλούνται ετησίως1.
Ένας άλλος βασικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ο τεράστιος αριθµός οχηµάτων εσωτερικής καύσης, που ήδη κυκλοφορούν στην αγορά. Ο όγκος αυτών των οχηµάτων επισκιάζει τον αριθµό των νέων οχηµάτων που τίθενται σε κυκλοφορία κάθε χρόνο. Προβλέπεται, ότι σχεδόν 290 εκ. οχήµατα θα κυκλοφορούν στους δρόµους και τις λεωφόρους της Αµερικής, µέχρι το τέλος του 2022. Συγκριτικά, κοιτάζοντας µπροστά µέχρι το 2030, ακόµη και αν υποθέσουµε ότι οι πωλήσεις των BEV θα φτάσουν το 30% των νέων ελαφρών οχηµάτων που πωλούνται, ο αριθµός αυτός θα είναι µόνο 6,2 εκ. οχήµατα περίπου. Επιπλέον, κατά την αξιολόγηση της µελλοντικής έλλειψης τεχνικών, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψιν ότι επειδή ένα όχηµα είναι ηλεκτροκίνητο, δεν σηµαίνει την ανυπαρξία για κάθε είδους συντήρησης, παρότι τα ηλεκτρικά οχήµατα απαιτούν λιγότερο σέρβις.
Η µεγαλύτερη µελέτη για την αποτίµηση αυτών των µειώσεων, δηµοσιοποιήθηκε πρόσφατα από το Γραφείο Τεχνολογιών Οχηµάτων του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, η οποία αξιολόγησε το κόστος συντήρησης των οχηµάτων για τον κυβερνητικό στόλο της General Services Administration των ΗΠΑ, τον µεγαλύτερο στόλο στον κόσµο. Η λεπτοµερής ανάλυση έδειξε ότι τα BEV είχαν µειωµένο κόστος συντήρησης κατά περίπου 40%, σε σύγκριση µε τα συµβατικά οχήµατα εσωτερικής καύσης (ICE)2.
Όµως, είναι σηµαντική η µειωµένη ζήτηση εργατοωρών τεχνικών για αυτά τα οχήµατα; Ναι, θα µπορούσε να είναι, αν το δούµε µεµονωµένα, ωστόσο, µε τον σχετικά µικρό αριθµό ηλεκτρικών οχηµάτων που προβλέπεται να χρησιµοποιούνται σε σχέση µε τον συνολικό αριθµό οχηµάτων, µιλάµε για µια σταδιακή αλλαγή σε βάθος πολλών ετών.
Ως εκ τούτου, µια ανησυχία τόσο για τους νεοεισερχόµενους, όσο και για τους εν ενεργεία τεχνικούς είναι, το πώς αυτή η µετάβαση στα ηλεκτρικά οχήµατα και η εισαγωγή άλλων νέων τεχνολογιών, θα επηρεάσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα χρειαστούν. Τα καλά νέα είναι, ότι οι κατασκευαστές, καθώς και πολλές σχολές που προσφέρουν προγράµµατα τεχνικής κατάρτισης, εντόπισαν από νωρίς αυτή την ανάγκη και δραστηριοποιούνται σηµαντικά για την ανάπτυξη και εφαρµογή σχετικών προγραµµάτων σπουδών. Για τα επιβατικά οχήµατα, αυτό ξεκίνησε πρώτα µε την εισαγωγή των υβριδικών ηλεκτρικών οχηµάτων.
Τα ηλεκτρικά συστήµατα υψηλής τάσης µπήκαν στο προσκήνιο και η κατανόηση του τρόπου ασφαλούς απενεργοποίησης και εργασίας σε αυτά τα, έγινε η πρώτη προτεραιότητα εκπαίδευσης για την αποφυγή σοβαρών τραυµατισµών ή ακόµη και θανάτου από ηλεκτροπληξία.
Τα νέα εκπαιδευτικά µαθήµατα προχώρησαν σε µια σειρά άλλων θεµάτων, όπως τεχνολογίες µπαταριών, συστήµατα µετατροπέων ισχύος, συστήµατα αναγεννητικής πέδησης και συστήµατα κινητήρων, για να αναφέρουµε µόνο µερικά από αυτά. Ωστόσο, τα ηλεκτρικά οχήµατα αποτελούν εξ ορισµού µια ευρεία κατηγορία, µε τέσσερις υποκατηγορίες: (BEV), υβριδικά ηλεκτρικά οχήµατα (HEV), plug-in υβριδικά ηλεκτρικά οχήµατα (PHEV) και ηλεκτρικά οχήµατα µε κυψέλες καύσιµου (FCEV). Όπως θα περίµενε κανείς, λόγω των διαφορετικών συστηµάτων σε αυτές τις υποκατηγορίες, υπάρχουν θέµατα κατάρτισης ειδικά για την κάθε µία από αυτές.
Η τελευταία κατηγορία που αναφέρθηκε, τα ηλεκτρικά οχήµατα µε κυψέλες καύσιµου (FCEV), κυκλοφόρησαν στην αγορά αργότερα από τους άλλους τύπους ηλεκτρικών οχηµάτων και σίγουρα σε πολύ µικρότερες ποσότητες και αναµένεται να έχουν λαµπρό µέλλον στην πορεία. Η εκπαίδευση για αυτά τα οχήµατα θα διαφέρει από όλα τα άλλα EV, καθώς χρησιµοποιείται υδρογόνο ως καύσιµο, γεγονός που απαιτεί την κατανόηση της τεχνολογίας κυψελών καυσίµου, της ασφάλειας του συστήµατος αποθήκευσης υδρογόνου και των διαδικασιών ανεφοδιασµού.
Τα οχήµατα που κινούνται µε φυσικό αέριο (NGV) συνεχίζουν να αυξάνουν τη δηµοτικότητά τους ως µια άλλη καθαρή, οικονοµικά αποδοτική εναλλακτική λύση, τόσο µε συµπιεσµένο φυσικό αέριο (CNG) όσο και µε υγροποιηµένο φυσικό αέριο (LNG). Τα συστήµατα αυτά συναντώνται κυρίως σε εµπορικά οχήµατα, ιδίως σε στόλους απορριµµάτων και βαρέων οχηµάτων. Ορισµένα βασικά θέµατα κατάρτισης για αυτά τα οχήµατα είναι οι διαδικασίες ασφαλείας κατά την εργασία µε φυσικό αέριο, η δοκιµή και η επιθεώρηση του συστήµατος καύσιµου και η εκµάθηση διαγνωστικών δεξιοτήτων ειδικά για το φυσικό αέριο.
Έτσι, όταν πρόκειται να εξετάσουµε τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για το µέλλον για τους τεχνικούς οχηµάτων, υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες που ξεχωρίζουν. Η πρώτη πρέπει να είναι η ασφάλεια καθώς οι περισσότερες από αυτές τις νέες τεχνολογίες συνοδεύονται από πολύ συγκεκριµένες απαιτήσεις που πρέπει να κατανοηθούν και να τηρηθούν, µε σοβαρές επιπτώσεις για όσους δεν το πράξουν. Αναµένεται ότι θα δοθεί µεγάλη έµφαση σε αυτό το θέµα στα σχετικά µαθήµατα κατάρτισης. Η δεύτερη βασική κατηγορία που είναι οι βασικές αρχές της ηλεκτρολογίας και της ηλεκτρονικής, δεν είναι καθόλου νέα. Όµως, µε την πρόοδο της τεχνολογίας και την πολυπλοκότητα των νέων συστηµάτων, η σηµασία της αυξάνεται. Τόσο οι ΟEΜ, όσο και το aftermarket, συµφωνούν απόλυτα, ότι το µεγαλύτερο έλλειµµα γνώσεων και δεξιοτήτων που αντιµετωπίζει η αυτοκινητοβιοµηχανία είναι η έλλειψη των βασικών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών γνώσεων, στη θεωρία και στην πράξη. Είναι βέβαιο ότι η πολυπλοκότητα των ηλεκτρικών συστηµάτων των οχηµάτων θα συνεχίσει να αυξάνεται στο µέλλον.
Επίσης µε την έλλειψη τεχνικών που υπάρχει σήµερα και µε τον αριθµό των νέων τεχνικών που εισέρχονται στο εργατικό δυναµικό κάθε χρόνο, θα εξακολουθήσει αυτή να υπάρχει, ακόµη και όταν τα οχήµατα µε εναλλακτικά καύσιµα κυριαρχήσουν σταδιακά και τελικά αντικαταστήσουν τον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Το συµπέρασµα είναι ότι οι νέοι τεχνικοί που εισέρχονται στο εργατικό δυναµικό των οχηµάτων, µπορούν να είναι σίγουροι για την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας τους για πολλά χρόνια στο µέλλον. Η κατάλληλη κατάρτιση και η ανάπτυξη νέων γνώσεων και δεξιοτήτων για τους νεοεισερχόµενους τεχνικούς, καθώς και για τους τεχνικούς που ήδη απασχολούνται, θα τους εξασφαλίσει να είναι προετοιµασµένοι για τις προκλήσεις και τις ανταµοιβές της µελλοντικής τους καριέρας ως τεχνικοί στην αυτοκινητοβιοµηχανία.
1 Άρθρο της IHS Markit, https://ihsmarkit.com/research-analysis/global-electric-vehicle-sales-grew-41-in-2020-more-growth-comi.html.
2 Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ, Γραφείο Τεχνολογιών Οχηµάτων: FOTW #1190.