Μπαταρίες: Συµβουλές για το χειµερινό σέρβις

Καθώς πέφτουν οι θερµοκρασίες αρκετοί επισκέπτονται τα συνεργεία για το σέρβις των µπαταριών του αυτοκινήτου τους. Ίσως περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία συντήρησης, η φροντίδα των µπαταριών είναι απαραίτητη αυτή την εποχή του χρόνου.
Οι µπαταρίες µολύβδου-οξέος έχουν µέση διάρκεια ζωής περίπου τρία έως πέντε χρόνια, ανάλογα µε το κλίµα. Ενώ οι µπαταρίες gel cell µε υαλόινα (AGM) συνήθως διαρκούν µερικά χρόνια περισσότερο και οι δύο είναι επιρρεπείς σε βλάβες µε κρύο καιρό. Ο µόνος τρόπος για να εντοπιστεί µια αδύναµη µπαταρία είναι η δοκιµή της. Εάν η δοκιµή δείξει ότι ήρθε η ώρα να αντικατασταθεί πρέπει να ακολουθηθούν οι αναγνωρισµένες βέλτιστες πρακτικές αντικατάστασης, που είναι οι παρακάτω.
Προσοχή στον χειρισµό της µπαταρίας
Οι υγροί ηλεκτρολύτες που περιέχουν οι µπαταρίες µολύβδου-οξέος µπορεί να διαρρεύσουν από λάθος χειρισµό και τα οξέα τους να προκαλέσουν τραυµατισµό του δέρµατος ή να κάψουν τα ρούχα. Κατά τη χρήση αυτού του είδους της µπαταρίας, καλό είναι να χρησιµοποιηθεί ένας ιµάντας µεταφοράς που συνδέεται µε τους πόλους της µπαταρίας ή του ιµάντα στη θήκη της µπαταρίας (εάν διαθέτει). Η µπαταρία πρέπει να ανασηκώνεται από κάτω και χωρίς να πιέζονται οι πλευρές της θήκης, καθώς το οξύ µπορεί να διαρρεύσει από το πάνω µέρος, όταν βρίσκεται υπό πίεση.
Αποφυγή χρήσης και επαφής µε παγωµένες µπαταρίες
Οι µπαταρίες µπορεί να παγώσουν όταν το όχηµα έχει παραµείνει εκτεθειµένες σε υπερβολικό κρύο. Ποτέ να µην γίνεται προσπάθεια εκκίνησης ή επαναφόρτισης µιας µπαταρίας που έχει παγώσει, γιατί είναι πιο επιρρεπής σε έκρηξη. Μπορεί µε κάποια προσπάθεια να αφαιρεθεί η µπαταρία από το όχηµα για να ξεπαγώσει πριν από τη φόρτιση ή τη δοκιµή της, αλλά οι περισσότερες από αυτές θα χρειαστούν αντικατάσταση.
Προσοχή στους κινδύνους ηλεκτροπληξίας
Οι περισσότερες µπαταρίες παράγουν µόνο 12 βολτ, οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος ηλεκτροπληξίας από τη µπαταρία, τον φορτιστή ή τα καλώδια παροχής ρεύµατος ενίσχυσης. Η µόνη εξαίρεση είναι οι υβριδικές µπαταρίες υψηλής τάσης, οι οποίες συγκεντρώνουν έως και 300 βολτ και είναι ικανές να προκαλέσουν θανατηφόρο σοκ. Στα υβριδικά οχήµατα, δεν επιτρέπεται το άγγιγµα κανενός από τα υβριδικά ηλεκτρικά εξαρτήµατα χωρίς να αποσυνδεθεί πρώτα η υβριδική µπαταρία. Τα περισσότερα διαθέτουν διακόπτη ασφαλείας που αποσυνδέει τη µπαταρία από το υπόλοιπο ηλεκτρικό σύστηµα. Στο εγχειρίδιο χρήσης του οχήµατος ή στις διαδικασίες σέρβις του κατασκευαστή, υπάρχουν οδηγίες για το πώς γίνεται αυτή η διαδικασία.
Μερικές συµβουλές σχετικάµε τη φόρτιση της µπαταρίας
Απαγορεύεται η ενεργοποίηση του φορτιστή µέχρι να συνδεθούν και τα δύο καλώδια στη µπαταρία (το θετικό µε το θετικό και το αρνητικό µε το αρνητικό) καθώς και η αντιστροφή των συνδέσεων. Μπορεί να προκληθεί ζηµιά στον φορτιστή και στη µπαταρία.
Η αργή φόρτιση στα 6 αµπέρ ή λιγότερο είναι η καλύτερη, επειδή αναπτύσσει λιγότερη θερµοκρασία στο εσωτερικό της µπαταρίας. Η υπερβολική θερµοκρασία µπορεί να προκαλέσει ζηµιά στα κελιά και να αυξήσει την εξάτµιση. Ένας αργός ρυθµός φόρτισης θα διασπάσει επίσης τις θειώσεις στις πλάκες της µπαταρίας πιο αποτελεσµατικά για να επαναφέρει τη µπαταρία σε πλήρη φόρτιση.
Οι «έξυπνοι φορτιστές» λειτουργούν επίσης καλά επειδή προσαρµόζουν αυτόµατα τον ρυθµό φόρτισης, στην κατάσταση φόρτισης της µπαταρίας. Οι περισσότεροι ξεκινούν µε ρυθµό φόρτισης 15 αµπέρ ή υψηλότερο και στη συνέχεια µειώνουν τον ρυθµό καθώς αυξάνεται η φόρτιση της µπαταρίας.
Η γρήγορη φόρτιση µιας µπαταρίας εξοικονοµεί χρόνο, αλλά ενέχει τον κίνδυνο υπερθέρµανσης και καταστροφής της µπαταρίας. Εάν χρησιµοποιείται ταχυφορτιστής, πρέπει να αποφεύγεται η υψηλότερη ρύθµιση. Η χρήση της ρύθµισης «boost» απαιτείται µόνο κατά την εκκίνηση του κινητήρα.
Για να καθοριστούν οι χρόνοι και οι ρυθµοί φόρτισης της µπαταρίας, απαιτείται η ένδειξη εφεδρικής χωρητικότητας (RC). Ο ρυθµός φόρτισης (σε αµπέρ) πολλαπλασιασµένος µε τον αριθµό των ωρών του χρόνου φόρτισης θα πρέπει να ισούται µε την εφεδρική χωρητικότητα της µπαταρίας. Παράδειγµα: µια νεκρή µπαταρία µε ονοµαστική τιµή RC 72 θα χρειαστεί φόρτιση µε 6 αµπέρ για 12 ώρες.
Σηµαντικό!
Για τις µπαταρίες υψηλής τάσης απαιτούνται γάντια κατάλληλα που αντέχουν 1.000 βολτ, χωρίς να αγγιχθεί κανένα καλώδιο µε πορτοκαλί χρώµα µέχρι να αποσυνδεθεί η µπαταρία.