Block Exemption και αντιµονοπωλιακή νοµοθεσία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε 5ετή παράταση στο «δικαίωµα για την επισκευή». Οι εξουσιοδοτηµένοι και οι ανεξάρτητοι επισκευαστές θα έχουν ισότιµη πρόσβαση στα δεδοµένα που παράγονται από το όχηµα και είναι απαραίτητα για την επισκευή και τη συντήρησή του.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέτεινε τον MVBER (Κανονισµός Απαλλαγής Κατά Κατηγορίες) για πέντε έτη, πράγµα που σηµαίνει ότι θα ισχύει πλέον έως τις 31 Μαΐου 2028. Επικαιροποίησε επίσης τις συµπληρωµατικές κατευθυντήριες γραµµές για τον τοµέα. Οι αναθεωρηµένες κατευθυντήριες γραµµές θα βοηθήσουν τις εταιρείες του τοµέα της αυτοκινητοβιοµηχανίας να αξιολογήσουν τη συµβατότητα των κάθετων συµφωνιών τους µε τους κανόνες ανταγωνισµού της Ε.Ε., διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι φορείς του aftermarket, συµπεριλαµβανοµένων των συνεργείων, θα συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση σε δεδοµένα που δηµιουργούνται από το όχηµα και είναι απαραίτητα για την επισκευή και τη συντήρηση.
Βασικές αλλαγές
Ο MVBER είχε οριστεί να λήξει στις 31 Μαΐου 2023. Ο κανονισµός που εγκρίθηκε θα τον παρατείνει έως τις 31 Μαΐου 2028. Αυτή η περιορισµένη παράταση, θα επιτρέψει στην Επιτροπή να αντιδράσει εγκαίρως σε πιθανές αλλαγές της αγοράς, όπως αυτές που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση των οχηµάτων, την ηλεκτροκίνηση και τα νέα πρότυπα κινητικότητας.
Οι ανανεωµένες διατάξεις
Στον νέο κανονισµό διευκρινίζεται ότι τα δεδοµένα που δηµιουργούνται από αισθητήρες οχηµάτων µπορούν να αποτελούν βασική εισροή για την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης. Ως εκ τούτου, για να συµµορφωθούν µε το άρθρο 101 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης TFEU, (Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης) οι εξουσιοδοτηµένοι και οι ανεξάρτητοι επισκευαστές θα πρέπει να έχουν ισότιµη πρόσβαση στα εν λόγω δεδοµένα. Οι υφιστάµενες αρχές για την παροχή τεχνικών πληροφοριών, εργαλείων και κατάρτισης που είναι απαραίτητα για τις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης, έχουν επεκταθεί ώστε να καλύπτουν ρητά τα δεδοµένα που παράγονται από το όχηµα.
Διευκρινίζεται ότι οι προµηθευτές οχηµάτων πρέπει να εφαρµόζουν την αρχή της αναλογικότητας, όταν εξετάζουν αν θα αρνηθούν να διαβιβάσουν πληροφορίες, όπως τα δεδοµένα που παράγονται από το όχηµα, µε βάση πιθανές ανησυχίες για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Επίσης αναφέρεται, ότι το άρθρο 102 της TFEU µπορεί να είναι εφαρµοστέο όταν ένας προµηθευτής παρακρατάει µονοµερώς από ανεξάρτητους φορείς εκµετάλλευσης µια βασική πληροφορία, όπως τα δεδοµένα που δηµιουργούνται από το όχηµα.
Ιστορικό της διαδικασίας αναθεώρησης
Στις 28 Μαΐου 2021, η Επιτροπή δηµοσίευσε έκθεση αξιολόγησης και έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της, µε τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης ολόκληρου του ισχύοντος κανονισµού που εφαρµόζεται στον τοµέα της αυτοκινητοβιοµηχανίας MVBER, τις συµπληρωµατικές κατευθυντήριες γραµµές, καθώς και τον κανονισµό για την κάθετη απαλλαγή κατά κατηγορία και τους κάθετους περιορισµούς, στον βαθµό που εφαρµόζονται στον τοµέα της αυτοκινητοβιοµηχανίας.
Από την αξιολόγηση προέκυψε ότι ο ισχύον κανονισµός ήταν χρήσιµος και παρέµεινε σηµαντικός για τους ενδιαφερόµενους. Ειδικότερα έδειξε ότι συνολικά, το ανταγωνιστικό περιβάλλον στις αγορές οχηµάτων δεν είχε µεταβληθεί σηµαντικά από την τελευταία αξιολόγηση της Επιτροπής το 2010, αλλά ότι ο τοµέας δέχεται πλέον έντονες πιέσεις να προσαρµοστεί σύµφωνα µε τον πράσινο και τον ψηφιακό µετασχηµατισµό. Ωστόσο, η αξιολόγηση αποκάλυψε επίσης ότι ήταν αναγκαία µια αναβάθµιση για να αντικατοπτρίζει την αυξηµένη σηµασία της πρόσβασης σε δεδοµένα που παράγονται από τα οχήµατα.
Τον Ιούλιο του 2022, η Επιτροπή δροµολόγησε διαβούλευση µε τα ενδιαφερόµενα µέρη και πρόσκληση υποβολής στοιχείων σχετικά µε το σχέδιο κανονισµού για την παράταση MVBER και το σχέδιο ανακοίνωσης για την τροποποίηση των συµπληρωµατικών κατευθυντήριων γραµµών. Τον Νοέµβριο του 2022 δηµοσίευσε περίληψη των εισηγήσεων που έλαβε κατά τη διάρκεια αυτών των διαβουλεύσεων. Σήµερα δηµοσιεύθηκε επίσης µια συνοπτική έκθεση, η οποία περιλαµβάνει περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε τις δραστηριότητες διαβούλευσης.
Ιστορικό του MVBER
Οι κάθετες συµφωνίες είναι συµφωνίες µεταξύ δύο ή περισσότερων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά επίπεδα της αλυσίδας παραγωγής ή διανοµής και αφορούν τους όρους υπό τους οποίους οι ενδιαφερόµενοι, µπορούν να αγοράζουν, να πωλούν ή να µεταπωλούν ορισµένα αγαθά ή υπηρεσίες.
Το άρθρο 101 παράγραφος 1 της TFEU απαγορεύει τις συµφωνίες µεταξύ επιχειρήσεων που περιορίζουν τον ανταγωνισµό. Ωστόσο, σύµφωνα µε τη παράγραφο 3 του άρθρου, οι εν λόγω συµφωνίες µπορούν να κηρυχθούν συµβατές µε την ενιαία αγορά, εφόσον συµβάλλουν στη βελτίωση της παραγωγής ή της διανοµής αγαθών ή στην προώθηση της τεχνικής ή οικονοµικής προόδου, ενώ παράλληλα επιτρέπουν στους καταναλωτές δίκαιο µερίδιο των οφελών που προκύπτουν χωρίς να καταργείται ο ανταγωνισµός.
Ο MVBER αναφέρει ότι το γενικό καθεστώς της Επιτροπής για τους κάθετους περιορισµούς (δηλαδή ο κανονισµός απαλλαγής κατά κατηγορία για τις κάθετες συµφωνίες ή VBER) εφαρµόζεται στις συµφωνίες για τη διάθεση νέων οχηµάτων. Ο VBER εξαιρεί τις κάθετες συµφωνίες που πληρούν ορισµένες προϋποθέσεις από την απαγόρευση του άρθρου 101 παράγραφος 1 της TFEU, δηµιουργώντας έτσι ένα «ασφαλές λιµάνι» για τις εν λόγω συµφωνίες. Οι κατευθυντήριες γραµµές για τους κάθετους περιορισµούς παρέχουν καθοδήγηση σχετικά µε τον τρόπο ερµηνείας και εφαρµογής του VBER και τον τρόπο αξιολόγησης των κάθετων συµφωνιών που δεν εµπίπτουν στο «ασφαλές λιµάνι» του VBER.
Όσον αφορά τις συµφωνίες που αφορούν την πώληση ή τη µεταπώληση ανταλλακτικών ή την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης µηχανοκίνητων οχηµάτων, ο MVBER προβλέπει ότι το άρθρο 101 παράγραφος 1 της TFEU, δεν εφαρµόζεται, εφόσον οι συµφωνίες αυτές πληρούν τις προϋποθέσεις για απαλλαγή, βάσει του γενικού καθεστώτος και δεν περιέχουν καµία από τις ρήτρες που απαριθµούνται στον MVBER, οι οποίες αφαιρούν το πλεονέκτηµα της απαλλαγής
«Ο κανονισµός απαλλαγής κατά κατηγορία για τα µηχανοκίνητα οχήµατα παραµένει ένα αποτελεσµατικό εργαλείο για τη διασφάλιση των κάθετων συµφωνιών στον τοµέα της αυτοκινητοβιοµηχανίας, µε τους κανόνες ανταγωνισµού της Ε.Ε. και θα πρέπει να παραµείνει σε ισχύ για 5 ακόµη χρόνια. Ταυτόχρονα, αναθεωρήθηκαν οι κατευθυντήριες γραµµές για να αποσαφηνισθεί ο τρόπος αξιολόγησης των ζητηµάτων, σχετικά µε την παροχή δεδοµένων που παράγονται από οχήµατα σε ανεξάρτητους φορείς, σύµφωνα µε τους κανόνες ανταγωνισµού. Σήµερα, η πρόσβαση σε τέτοια δεδοµένα είναι ζωτικής σηµασίας για να εξασφαλιστεί, ότι οι ανεξάρτητοι και οι εξουσιοδοτηµένοι επισκευαστές µπορούν να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις. Αυτό θα συµβάλει στη διαβεβαίωση ότι οι Ευρωπαίοι οδηγοί θα συνεχίσουν να έχουν τη δυνατότητα επιλογής προσιτών παρόχων επισκευής και συντήρησης», σχολίασε η Margrethe Vestager, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος αρµόδια για την πολιτική ανταγωνισµού – 17/04/2023