Insurance Europe & ορατά ανταλλακτικά
Η Insurance Europe εκτιµά την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απελευθερώσει την αγορά ανταλλακτικών µε τη θέσπιση µιας ρήτρας επισκευής σε επίπεδο ΕΕ στην αναθεωρηµένη οδηγία για τον σχεδιασµό. Η εναρµόνιση των διατάξεων σχετικά µε την προστασία του σχεδιασµού για τα ορατά και αντικαταστάσιµα ανταλλακτικά σε σύνθετα προϊόντα, όπως τα οχήµατα, θα αποφέρει σηµαντικά οφέλη όσον αφορά τον θεµιτό ανταγωνισµό, την επιλογή των καταναλωτών και τη µείωση των τιµών. Αυτό θα συµβάλει επίσης στον στόχο της ανάπτυξης της κυκλικής οικονοµίας.
Ωστόσο, το κείµενο της πρότασης, όπως έχει διατυπωθεί επί του παρόντος, ενέχει τον κίνδυνο να µειώσει την αποτελεσµατικότητα της ρήτρας επισκευής, καθώς περιέχει 10ετή παρέκκλιση για τα εξαρτήµατα που έχουν ήδη καταχωριστεί και εξαιρεί βασικά εξαρτήµατα από το πεδίο εφαρµογής.
Αυτό θα µπορούσε να είναι ιδιαίτερα προβληµατικό για διάφορους ειδικούς λόγους:
– Να οδηγήσει σε νοµική αβεβαιότητα, καθώς θα είναι δύσκολο για τους καταναλωτές, τους ανεξάρτητους παραγωγούς ανταλλακτικών και τους επισκευαστές να γνωρίζουν αν ένα συγκεκριµένο όχηµα, µοντέλο ή ανταλλακτικό προστατεύεται.
– Να να οδηγήσει σε de facto διάκριση τιµών, καθώς οι ιδιοκτήτες παλαιών οχηµάτων θα τιµωρούνται µε υψηλές τιµές ορατών ανταλλακτικών. ενώ οι αγοραστές νέων οχηµάτων θα επωφεληθούν από χαµηλότερες τιµές χάρη στη νέα ανταγωνιστική αγορά ορατών ανταλλακτικών.
Το αποπληθωριστικό αποτέλεσµα της απελευθέρωσης της αγοράς ανταλλακτικών είναι δυνατόν να αποτραπεί, καθώς οι περισσότερες επισκευές θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται στο παλαιό καθεστώς σχεδιασµού ή εξαιρούνται άµεσα από το πεδίο εφαρµογής της οδηγίας. Η Insurance Europe, πιστεύει ότι η ρήτρα επισκευής θα πρέπει να εφαρµόζεται σε όλα τα σχέδια που έχουν ήδη καταχωριστεί καθώς και σε όλα τα µελλοντικά, χωρίς εξαίρεση των ανταλλακτικών. Αυτό θα απέτρεπε τον κατακερµατισµό της αγοράς, θα εξασφάλιζε δίκαιο και αποτελεσµατικό ανταγωνισµό, καθώς και θα ενίσχυε τις επιλογές των καταναλωτών.
Γιατί η ρήτρα επισκευής είναι σηµαντική για τους ασφαλιστές και τους ασφαλισµένους;
Οι υλικές ζηµιές αντιπροσωπεύουν σηµαντικό ποσοστό των αποζηµιώσεων που καταβάλλουν οι ασφαλιστές. Αντίστοιχα, ένα σηµαντικό µέρος του συνολικού κόστους επισκευής αφιερώνεται σε ανταλλακτικά (σε ορισµένες χώρες αντιπροσωπεύει περίπου το 30% της συνολικής αποζηµίωσης).
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σταθερή και σηµαντική αύξηση του κόστους των ανταλλακτικών των οχηµάτων. Για παράδειγµα, στη Γαλλία εδώ και σχεδόν 10 χρόνια, οι ασφαλιστές διαπιστώνουν σταθερή και σηµαντική αύξηση του κόστους των ανταλλακτικών. Σύµφωνα µε το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονοµικών Μελετών (INSEE) η αύξηση αυτή ήταν συστηµατικά µεγαλύτερη από τον πληθωρισµό, τουλάχιστον για τα τελευταία 15 χρόνια. Η αύξηση έφτασε στα ανησυχητικά ποσοστά του 6,5% το 2019 (σε σύγκριση µε το 2018), του 8,1% το 2020 (σε σύγκριση µε το 2019), του 4,6% το 2021 (σε σύγκριση µε το 2020) και 9,6% το 2022 (σε σύγκριση µε το 2021). Αυτό το υψηλό κόστος επηρεάζεται σε µεγάλο βαθµό από το de facto µονοπώλιο των αυτοκινητοβιοµηχανιών σε αυτή την κλειστή αγορά και αντανακλάται σε υψηλότερα ασφάλιστρα. Η ενίσχυση του ανταγωνισµού στην αγορά ανταλλακτικών, ως τρόπος ελέγχου της αύξησης του κόστους επισκευής, θα ήταν εποµένως συµφέρον των ευρωπαίων οδηγών.
Αν και οι ασφαλιστικές εταιρείες καλύπτουν τα περισσότερα έξοδα που σχετίζονται µε ατυχήµατα, ορισµένοι ασφαλισµένοι δεν επιλέγουν την ολοκληρωµένη κάλυψη και ως εκ τούτου, πρέπει να πληρώσουν τις ζηµίες που υπέστησαν από την τσέπη τους.
Επιπλέον, ανάλογα µε τη σοβαρότητα των ζηµιών, ορισµένοι ασφαλισµένοι παρόλο που έχουν πλήρη κάλυψη, επιλέγουν να αναλάβουν οι ίδιοι το κόστος επισκευής προκειµένου να αποφύγουν την έκθεση αποζηµίωσης και το ενδεχόµενο οικονοµικό µειονέκτηµα του malus. Ανεξάρτητα από την ειδική κατάσταση ενός ασφαλισµένου, η απελευθέρωση της αγοράς θα τους ωφελήσει.
Η Insurance Europe είναι η ευρωπαϊκή οµοσπονδία ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων. Μέσω των 36 οργανισµών µελών της – εθνικών ασφαλιστικών ενώσεων – εκπροσωπεί ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις που αντιπροσωπεύουν περίπου το 95% του συνολικού ευρωπαϊκού εισοδήµατος.